برای فعالیت روزانه و حرکت‌، به ماهیچه‌های بدن نیاز دارید، اما ضعف عضلانی باعث چالش‌هایی در حرکت بازوها، پاها و بدن می‌شود. افزایش سن، خستگی یا تمرینات قدرتی افراطی علت ضعف عضلات هستند. آمادگی جسمانی ضعیف و مصرف برخی داروها هم باعث ضعف و درد عضلانی می‌شوند. گاهی هم نوعی بیماری خودایمنی زمینه‌ای، یک ویروس یا مشکلی عصبی و نوروپاتی محیطی عامل درد در ماهیچه‌ها و عوارضی مانند تحلیل عضلات یا آتروفی عضلانی هستند.

ضعف عضلانی چیست؟

دلایل مختلفی در ابتلا به ضعف عضلانی نقش دارند. برای تشخیص عامل ضعف ماهیچه‌ها، باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. ضعف عضلانی می‌تواند به دلیل نوعی بیماری مزمن یا عفونت باشد؛ برای مثال، بیماری آدیسون، کم‌خونی، دیابت، فیبرومیالژیا و موارد دیگر. ضعف در عضلات کمبود قدرت ماهیچه‌ها است، به این معنی که عضلات به راحتی منقبض نمی‌شوند یا حرکت نمی‌کنند. اگر فردی دچار ضعف ناگهانی و شدید شود، باید با پزشک صحبت کند. ضعف ماهیچه‌ها کاهش قدرت و توانایی عضلات برای انجام فعالیت‌های روزانه را به همراه می‌آورد. این وضعیت می‌تواند به صورت موقت یا مزمن باشد.

علائم ضعف عضلانی چیست؟

ضعف عضلانی می‌تواند منجر به طیف وسیعی از علائم خفیف تا شدید شود. از جمله رایج‌ترین نشانه‌های وجود ضعف در ماهیچه‌های بدن باید به این موارد اشاره کنیم:

• وجود مشکل برای در دست‌گرفتن اشیا
• از دست‌دادن هماهنگی عضلات
• تغییر در حرکات انگشتان
• مشکل در راه‌رفتن

گاهی علامت‌های این ضعف عضلانی جدی‌تر هم می‌شود. برای مثال:

• مشکل برخاستن از حالت نشسته یا درازکش
• ناتوانی در راه‌رفتن یا دویدن
• درد یا بی‌حسی عضلانی
• کاهش وزن ناخواسته
• گرفتگی یا سفتی
• دشواری در تنفس

حتی این ضعف روی وضعیت و عملکرد قلب هم اثر می‌گذارد و می‌تواند باعث تغییراتی روی ضربان آن شود.

انواع ضعف عضلانی در نقاط مختلف بدن

امکان طبقه‌بندی مشکلات ضعف ماهیچه‌ها به چند دسته وجود دارد. ضعف عضلانی اولیه یا واقعی ناتوانی در انجام اقدامات عادی با عضله، حتی در اولین تلاش است. در این صورت، عضله توانایی اعمال نیرو ندارد و به درستی عمل نمی‌کند. هنگامی که این نوع ضعف رخ می‌دهد، حجم عضلات کاهش پیدا می‌کند. چنین مشکلی در پی بیماری یا حادثه دیگری مانند سکته مغزی رخ می‌دهد. این شکل از ضعف ماهیچه‌ها در شرایطی به نام دیستروفی عضلانی هم دیده می‌شود.

گاهی اوقات هم خستگی عضلانی در بدن به وجود می‌آید. نوعی احساس فرسودگی در زمان استفاده از عضله احساس می‌شود، اما عضلات واقعاً ضعیف نیستند. بنابراین، همچنان می‌توانند وظایف خود را انجام دهند، اما برای مدیریت حرکات به تلاش بیشتری نیاز دارند. این نوع ضعف اغلب در افرادی رخ می‌دهد که دارای سندرم خستگی مزمن، اختلالات خواب، افسردگی و بیماری مزمن قلبی، ریوی و کلیوی هستند. در ادامه به انواع دیگر ضعف عضلانی هم می‌پردازیم.

تخصص ارتوپدی (Orthopedics)، شاخه‌ای از پزشکی است که روی دستگاه اسکلتی-عضلانی تمرکز می‌کند. به شخصی که در این زمینه تخصصی تحصیل می‌کند هم، متخصص ارتوپدی یا ارتوپد گفته می‌شود. تمرکز تخصص ارتوپدی، روی درمان بیماری‌های مربوط به سیستم اسکلتی بدن است و روی استخوان‌ها  سیستم ماهیچه‌ها، تمرکزی ویژه دارد. ارتوپدی، بخش‌های زیر از بدن را معاینه و در صورت نیاز درمان می‌کند:

• استخوان‌ها
• ماهیچه‌ها
• مفاصل
• تاندون
• رباط
• اعصاب

با آگاهی از اینکه ارتوپدی پا چیست یا ارتوپدی استخوان چیست و چه کمکی به بدن می‌کند، مدیریت اوضاع در صورت بروز مشکلات، راحت‌تر می‌شود.

علت ضعف عضلانی چیست؟

ضعف عضلانی معمولاً به دلیل ورزش‌نکردن، افزایش سن، آسیب عضلانی یا بارداری رخ می‌دهد. برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا مشکلات قلبی هم عامل آن هستند. 

سبک زندگی افراد و تغذیه آن‌ها نقش پررنگی در بروز مشکلات عضلانی مختلف دارد. با رعایت زندگی سالم که سرشار از مواد غذایی مطلوب و تحرک بدنی است، احتمال وقوع ضعف عضلانی کمتر می‌شود.

ضعف عضلانی چگونه درمان می‌شود؟

 گزینه‌های درمانی برای رفع مشکلات عضلانی شامل دارو، تغییرات رژیم غذایی، فیزیوتراپی و کاردرمانی است. در برخی موارد خاص هم نیاز به جراحی پیش می‌آید. انجمن فیزیوتراپی آمریکا به روندی مشخص برای تشخیص مشکل عضلات و تجویز راه درمان توصیه می‌کند.

بعد از تشخیص، انتخاب روش درمان بهتر صورت می‌گیرد. برای مثال، جلسات فیزیوتراپی با متخصصی حرفه‌ای به تقویت عضلات ضعیف، بازگرداندن عدم تعادل عضلانی، و بهبود تحرک و توانایی برای انجام فعالیت‌های روزانه کمک می‌کند. بیماران مبتلا به بیماری‌های خودایمنی، عصبی-عضلانی می‌توانند بیشترین بهره را از فیزیوتراپی ببرند.

کاردرمانی هم مشابه فیزیوتراپی است، اما بیشتر بر تقویت عضلات دست‌ها، مچ دست و بالاتنه برای بهبود هماهنگی و فعالیت‌های روزانه تمرکز دارد. کاردرمانی به بیمار کمک می‌کند که قدرت دست‌ها و بازوهای خود را دوباره به دست بیاورد. گاهی برای ضعف عضلانی ناشی از فتق دیسک یا سایر آسیب‌ها یا فشردگی عصبی به جراحی نیاز است. معمولاً این راه زمانی در نظر گرفته می‌شود که سایر اشکال درمان نتوانند علائم را از بین ببرند.

چگونه می‌توان از ضعف عضلات جلوگیری کرد؟

برای پیشگیری از ضعف عضلات بدن باید به نکات مراقبتی و توصیه‌های پزشکی دقت زیادی داشته باشید. فقدان توان حرکتی از سخت‌ترین مشکلاتی است که می‌توانید در سنین مختلف با آن، روبه‌رو شوید. پس بهتر است که حواستان به نکات بازدارنده از بروز چنین وضعیتی باشد:

• خواب کافی؛ خواب کافی برای ترمیم و بازسازی عضلات ضرورت دارد.
• ورزش منظم؛ انجام تمرینات قدرتی و هوازی به حفظ قدرت و حجم عضلات کمک می‌کند.
• رژیم غذایی سالم؛ مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی برای سلامت ماهیچه‌ها ضروری است.
• کنترل بیماری‌های مزمن؛ درمان اصولی بیماری‌های مزمن مختلف مانع از توسعه مشکلات عضلانی در بدن می‌شود.
• ترک سیگار و کاهش مصرف الکل؛ سیگار و الکل به عضلات بدن آسیب جدی وارد می‌کنند و باعث افت کیفیت عملکرد می‌شوند.

 در صورت مشاهده هرگونه علائم ضعف عضلانی، حتماً به پزشک مراجعه کنید. این مشکلات را پشت‌گوش نیندازید و بدانید که به ماهیچه‌های بدن خود، برای زندگی سالم و بهره‌ور نیاز دارید. افسردگی و ضعف عضلانی

برای درمان ضعف عضلانی باید به چه پزشکی مراجعه کرد؟

اگر دچار ضعف عضلانی هستید، باید حتماً علت و عامل اصلی را کشف کنید. با مراجعه به دکتر ضعف عضلات باید وضعیت را کشف و روشن کنید. منظور از چنین دکتری، دکتر ارتوپد است. او با شناسایی علت ضعف عضلات می‌تواند به درمان کمک کند. بررسی مشکلاتی مانند میوپاتی، دژنراسیون عضلانی و موارد دیگر، نیاز به بررسی تخصصی پزشکان دارد. متخصصان با تشخیص و بررسی مسائلی مانند کمبود پروتئین، سابقه سبک زندگی فرد مانند میزان مصرف الکل و اقداماتی نظیر بیوپسی عضلانی، درمان ضعف عضلانی را انتخاب می‌کنند. یکی از بهترین روش‌ها برای شناسایی متخصصان خبره، مراجعه به سامانه دکتردکتر است. در این پلتفرم اینترنتی، امکان بررسی نظرات مراجعان پیشین هر پزشک وجود دارد.

پزشک متخصص ارتوپدی وظیفه تشخیص و درمان مشکلات سیستم اسکلتی و عضلانی بدن را بر عهده دارد. او همچنین به تشخیص بیماری‌های مفاصل، ناتوانی‌های جسمی و اطمینان از عملکرد صحیح اندام‌ها، استخوان‌ها، عضله‌ها، مفاصل، تاندون‌ها و رباط‌ها می‌پردازد. مهم‌ترین خدمات درمانی این متخصصان شامل بررسی و تعیین وضعیت مفاصل و سیستم اسکلتی از طریق تصویربرداری و تست‌های ارتوپدی مانند رادیوگرافی، ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن است.

متخصص ارتوپد در مدیریت بیماری‌ها و آسیب‌های مختلفی از جمله آرتروز، پیچ خوردگی، درد مفاصل، آسیب های ورزشی، انحراف ستون فقرات، آسیب های اسکلتی، دیسک کمر و غیره هم مهارت دارد.

برگرفته از سایت نوبت آنلاین دکتردکتر(https://drdr.ir/)